Działalność nierejestrowana w 2025 roku – jakie są zasady prowadzenia i ile wynosi limit przychodu?

Najważniejsze informacje

• Działalność nierejestrowana to dopuszczalna prawem uproszczona forma prowadzenia drobnego biznesu.
• Działalność nierejestrowana zwalnia z niektórych obowiązków rejestracyjnych i księgowych.
• Limit zarobków na działalności nierejestrowanej w 2025 roku wynosi 3499,50 zł brutto miesięcznie.
• Przekroczenie dopuszczalnego limitu zarobków obliguje do założenia działalności gospodarczej.
• Działalność nierejestrowaną można łączyć z pracą na etacie lub w oparciu o umowę cywilnoprawną.

Prowadzenie biznesu wiąże się dla przedsiębiorców z przechodzeniem przez skomplikowane procedury administracyjne, a także z rosnącymi zobowiązaniami na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To sprawia, że wiele osób poszukuje rozwiązań, które będą mniej kosztowne, ale pozwolą przy tym na zarabianie pieniędzy w legalny sposób. Dobrą alternatywą w wielu przypadkach okaże się prowadzenie działalności nierejestrowanej. Jakie z jej tytułu są korzyści? Czy nierejestrowaną działalność gospodarczą ogranicza limit zarobków? Przejdź do dalszej części tekstu i poznaj odpowiedzi na te oraz inne pytania.

Ustawa Prawo przedsiębiorców – czym jest działalność nierejestrowana?

Nierejestrowana działalność gospodarcza jest prowadzona w niewielkim rozmiarze przez osobę fizyczną. Rozwiązanie to wprowadziła Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców (Dz. U. 2018 poz. 646 z późn. zm.), potocznie nazywana „konstytucją biznesu”. Zgodnie z jej zapisami działalność nierejestrowana nie podlega większości obowiązków rejestracyjnych oraz ewidencyjnych dla firm. Przykładowo nie trzeba odprowadzać składek do ZUS, choć podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) już obowiązuje. Ta uproszczona forma skierowana jest przede wszystkim do osób zajmujących się drobną działalnością zarobkową na niedużą skalę. Przepisy nie określają przy tym maksymalnego okresu zarabiania w ten sposób. Nazywana bywa ona także działalnością „na próbę”, nieewidencjonowaną lub nierejestrową.

Warunki prowadzenia działalności gospodarczej nierejestrowanej

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ciągła działalność zarobkowa, zorganizowana i we własnym imieniu często wystarcza, aby uznać kogoś za przedsiębiorcę. W tym przypadku jest jednak inaczej. Aby podlegać pod przepisy działalności nierejestrowanej, osoba fizyczna musi spełnić określone warunki. Najważniejsze zatem pozostaje:

• nieprowadzenie działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy (5 lat),
• kwota przychodów nieprzekraczająca 75% wartości aktualnego minimalnego wynagrodzenia za pracę w żadnym miesiącu,
• działalność nie może obejmować branż czy zawodów wymagających uprawnień (np. licencji, zezwoleń, koncesji),
• samodzielne prowadzenie działalności.

Jakie usługi są dopuszczalne w ramach działalności nierejestrowanej?

Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną? Spełniając wymogi prawne można świadczyć tu szeroki zakres usług. Zazwyczaj są to jednak drobne prace. Pod działalność taką podlega przykładowo: sprzątanie, opieka nad dziećmi, naprawy i remonty, stolarstwo, korepetycje i nauka języków obcych, szkolenia oraz warsztaty, rękodzieło, ale też usługi marketingowe albo kosmetyczne. To często sposób na dorabianie lub sprawdzenie, czy dany pomysł na biznes będzie trafiony i opłacalny. Tutaj warto wskazać też szczególne grupy, które również mogą prowadzić działalność nierejestrowaną, choć z pewnymi ograniczeniami:

• osoby niepełnoletnie – pełna zdolność do czynności prawnych nie jest w ich przypadku wymagana. Jednak z posiadanego wieku wynikają też pewne ograniczenia. Osoby mające 13-18 lat nie mogą samodzielnie zawierać umów z kontrahentami, niezbędna pozostaje do tego zgoda ich opiekuna. Samodzielne dysponowanie dochodami z tytułu działalności nierejestrowanej jest natomiast możliwe. Oczywiście niektóre formy zarobkowania są tu prawnie wyłączone.
• cudzoziemcy – w przypadku osób pochodzących z innych krajów i legalnie przebywających na terytorium Polski, przepisy są identyczne jak dla Polaków. Przekroczenie miesięcznego przychodu w trakcie prowadzenia nierejestrowanej działalności gospodarczej limitu powoduje jednak obowiązek rejestracji firmy w ciągu 7 dni. Cudzoziemiec musi zatem spełniać inne wymogi prawne, które są niezbędne.
• bezrobotni – mogą prowadzić działalność nierejestrowaną i nie utracić statusu osoby bez pracy. Są wtedy jednak konkretne ograniczenia. Praca nie może być oparta o umowy cywilnoprawne lub dotyczyć pomocy przy zbiorach w rolnictwie. Dodatkowo dozwolony przychód z tego tytułu to 50% minimalnego wynagrodzenia ustawowego. Nie dotyczy to jednak środków pieniężnych uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów, których źródłem są pieniądze zgromadzone na rachunkach bankowych.
• rolnicy – podlegają pewnym ograniczeniom w zakresie działalności nierejestrowanej, które wynikają wprost z przepisów prawa rolnego. W związku z tym nie można tej formy stosować przykładowo do działalności wytwórczej, agroturystycznej czy hodowli zwierząt.
• urzędnicy – z założenia jako osoby publiczne nie mogą prowadzić działalności gospodarczej. W tym przypadku przy niskim poziomie dochodów okazuje się to możliwe. Wszystko dlatego, że działalność nierejestrowana nie jest uznawana za gospodarczą. W niektórych przypadkach jednak regulaminy wewnętrzne lub centralne zarządzenia mogą takie dodatkowe zarobkowanie ograniczać.

Ile wynosi limit przychodów na działalności nierejestrowanej 2025?

Do jakiej kwoty działalność nierejestrowana może być prowadzona? Co mówi na ten temat prawo? Zgodnie z obowiązującymi przepisami przychody uzyskiwane z tytułu działalności nierejestrowanej nie mogą przekroczyć 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Suma ta na umowę o pracę w 2025 roku wynosi 4 666 zł brutto. W związku z tym limit przychodu dla działalności nierejestrowanej pozwala na maksymalny zarobek 3499,50 zł brutto miesięcznie. Co istotne, do kwoty tej wliczają się także przychody należne, czyli te, które nie zostały jeszcze otrzymane od klienta za wykonaną usługę lub sprzedany towar. W limit nie są natomiast uwzględniane wartości towarów zwróconych, bonifikaty i skonta. Dla porównania w drugiej połowie 2024 roku maksymalny zarobek miesięczny przy działalności nierejestrowanej wynosił 3 225 zł brutto. Nastąpiła tu nieznaczna podwyżka. Zatem to, do jakiej kwoty działalność nierejestrowana może być prowadzona, ulega zmianie. Co roku mamy nieco wyższy limit.

Przekroczenie limitów – konsekwencje

Działalność nierejestrowana wskazuje, do jakiej kwoty można zarobkować na uproszczonych zasadach. Zdarza się jednak, że mimo to nie uda się komuś utrzymać zarobków na ustalonej granicy. Jeśli w jakimkolwiek miesiącu przychody przekroczą ustalony limit, należy zarejestrować działalność gospodarczą. Prawo daje na to 7 dni. W tym czasie trzeba złożyć wniosek rejestracyjny w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Oczywiście wiąże się to z utratą dotychczasowych udogodnień. Działalność gospodarcza wedle prawa rozpoczyna się automatycznie od dnia przekroczenia wskazanego progu.

Działalność nierejestrowana – do jakiej kwoty nie trzeba mieć kasy fiskalnej?

Warto wspomnieć również, że przekroczenie rocznych przychodów w wysokości 20 000 zł zobowiązuje do posiadania kasy fiskalnej. Jednakże w pierwszym roku działalności limit ten jest obliczany proporcjonalnie od momentu pierwszej sprzedaży, więc może być znacząco niższy. Prawo daje 2 miesiące na zainstalowanie i zgłoszenie kasy fiskalnej do urzędu skarbowego począwszy od dnia przekroczenia maksymalnej kwoty dla działalności nierejestrowanej. Stąd też obowiązek odnotowywania transakcji. Wysokość przychodów powinna być określana na podstawie ewidencji sprzedaży działalności nierejestrowanej. Dzięki temu łatwiej też kontrolować, ile jeszcze można zarobić bez podatku czy kasy fiskalnej.

Ile można zarobić bez podatku i jak rozliczyć działalność nierejestrowaną?

Działalność gospodarcza nierejestrowana nie zwalnia z daniny na rzecz państwa. Jest ona jednak wymagana po przekroczeniu kwoty dochodu wolnej od podatku. Obecnie to 30 000 zł rocznie. Nadwyżka powyżej tej kwoty zostaje objęta podatkiem PIT według skali (zasady ogólne) o stawce 12%. Co ważne nie wlicza się w nią środków należnych, niezapłaconych wciąż przez klientów. Rozliczenie następuje w zeznaniu rocznym na formularzu PIT-36. Kiedy dochód z działalności nierejestrowanej nie przekroczy kwoty wolnej od podatku obowiązek zapłaty daniny oczywiście nie ma miejsca. Warto zatem na bieżąco kontrolować przychody. Działalność nierejestrowana pozwala na ominięcie podatku oraz czasochłonnych formalności.

Wystawianie rachunków lub faktur

Przy prowadzeniu działalności gospodarczej nierejestrowanej nie ma obowiązku wystawiania faktur albo rachunków. Pojawia się on jednak, kiedy zażąda tego klient. Prawo konsumentów jest tu nieubłagane. Klient może domagać się faktury do 3 miesięcy poczynając od kolejnego po dostarczeniu towaru lub usługi albo przekazaniu przynajmniej części zapłaty. Warto więc być na taką sytuację przygotowanym. Przy sprzedaży nierejestrowanej na fakturze lub rachunku nie trzeba podawać adresu zamieszkania czy numeru PESEL. W tym przypadku wystarczy imię oraz nazwisko.

Korzyści z prowadzenia działalności nierejestrowanej

Osoby, które decydują się na prowadzenie działalności nierejestrowanej, kierują się określonymi korzyściami, jakie zapewnia to rozwiązanie. Wśród tych najważniejszych wymienić należy:

• Brak formalności rejestracyjnych – nie ma wymogu zgłoszenia działalności w urzędzie skarbowym, wpisu do CEIDG czy posiadania numeru identyfikacji podatkowej (NIP) lub REGON. To jednocześnie duża oszczędność czasu.
• Brak konieczności opłacania składek ZUS oraz składania deklaracji w tym zakresie – w przypadku uzyskiwania przychodów z działalności nierejestrowanej nie ma obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia zdrowotne oraz społeczne. Może tak jednak być przy wykorzystaniu opisywanej formy zarobkowania w przypadku świadczenia usług w ramach umowy zlecenia, o ile nie wykonuje jej student do 26. roku życia. Wtedy odprowadzanie składek stanowi obowiązek zlecającego. Niemniej relacja pomiędzy działalnością nierejestrowaną a ZUS pozostaje dosyć luźna.
• Brak konieczności opłacania okresowych zaliczek na PIT – przy prowadzeniu nierejestrowanej działalności gospodarczej podatek od sprzedaży rozlicza się dopiero w rocznym zeznaniu. Można w nim uwzględnić także koszty uzyskania przychodów i pomniejszyć w ten sposób dochód, który podlega opodatkowaniu. Trzeba to jednak odpowiednio udokumentować. Nie ma obowiązku odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy. To duży plus dla decydujących się na tę formę zarobkowania. Podatek od działalności nierejestrowanej do określonej kwoty nie jest wymagany.
• Księgowość podstawowa – przede wszystkim wiąże się z koniecznością kontrolowania limitów dla przychodów w danych okresach. Należy prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Dla takiej działalności można ją wykonywać zarówno w formie elektronicznej, jak i papierowej.
• Duża elastyczność – nierejestrowaną działalność można łączyć z pracą zawodową na etacie lub w oparciu o inną umowę. To zatem dobre rozwiązanie, aby dorobić do podstawowej pensji lub sprawdzić, czy własny biznes byłby wystarczająco dochodowy.

Ograniczenia działalności nierejestrowanej

Pomimo wielu zalet nierejestrowana działalność ma też oczywiście swoje wady oraz ograniczenia, które mogą spowodować trudności. To sprawia, że nie zawsze będzie to najlepsze z możliwych rozwiązań. Do jego wad zaliczymy:

• Ograniczenia przychodu – przekroczenie zarobku, który określa maksymalna kwota działalności nierejestrowanej, niesie za sobą oczywiste konsekwencje. Prawo jest tu jednoznaczne i trzeba mu się w takim przypadku podporządkować.
• Brak opcji wystawiania faktur z podatkiem VAT – powoduje to ograniczenia we współpracy z większymi kontrahentami. Jednocześnie na żądanie klienta może być konieczne wystawianie faktur lub rachunków.
• Samodzielne prowadzenie działalności – ten wymóg nie pozwala na zawiązanie spółek cywilnych czy zatrudnianie pracowników.
• Działalność na małą skalę – możliwości rozwoju czy ekspansji firmy nierejestrowanej jest nieduża. W przypadku niektórych branż prawo nie pozwala też, aby stosować tę formę.
• Brak ochrony prawnej – zarejestrowane firmy mają większe możliwości dochodzenia swoich praw w przypadku sporów z kontrahentami oraz klientami.

Obowiązki osób prowadzących działalność nierejestrowaną

Nierejestrowana działalność gospodarcza to uproszczenia na wielu poziomach. Niemniej nie oznacza to braku obowiązków dla osób, które się na tę formę decydują. Należy tu wymienić przede wszystkim:

• prowadzenie ewidencji sprzedaży,
• rozliczanie podatku dochodowego,
• wystawianie rachunków i faktur na żądanie osoby kupującej,
• przestrzeganie praw konsumentów (m.in. obowiązek informacyjny, możliwość reklamacji, zwrotu czy naprawy uszkodzonego towaru).

Nierejestrowana działalność. Podsumowanie

Działalność nierejestrowana stanowi formę zarobkowania na uproszczonych zasadach. To dobre rozwiązanie dla osób, które chcą dorobić do podstawowej pensji albo emerytury czy sprawdzić pomysł biznesowy przed założeniem firmy. Nie ma tu bowiem m.in. obowiązku rejestracji, opłacania ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, występuje zwolnienie z VAT. Ten rodzaj działalności wiąże się z pewnymi korzyściami, ale ma też swoje wady i ograniczenia. Konieczne jest również przestrzeganie wszelkich praw konsumentów. Przed podjęciem decyzji warto zatem dobrze rozważyć wszelkie aspekty tego rodzaju działalności.

FAQ – pytania od działalność nierejestrowaną