Rodzaje działalności gospodarczej w Polsce
Prowadzenie działalności gospodarczej może przyjąć różne formy prawne. Wspólnicy mają do dyspozycji spółki oparte na prawie handlowym lub kodeksie cywilnym. Najczęściej pierwsze kroki w biznesie stawiane są za pomocą jednoosobowej działalności gospodarczej i nieskomplikowanej w prowadzeniu spółki cywilnej. Jednak wraz z rozwojem firmy przedsiębiorca może przekształcić swoją firmę w spółkę pozwalającą pozyskiwać środki na inwestycję, na przykład poprzez emisję własnych papierów wartościowych. Wybór formy działalności warto więc dobrze przemyśleć.
Z tego wpisu dowiesz się:
Jakie są rodzaje prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce?
Działalność gospodarczą w Polsce można prowadzić na podstawie przepisów prawa cywilnego oraz handlowego. Z kodeksu cywilnego korzystają przede wszystkim osoby fizyczne zakładające jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólnicy rejestrujący spółkę cywilną. Większość spółek działa według zapisów kodeksu prawa handlowego.
Działalność gospodarczą w Polsce można prowadzić na podstawie przepisów prawa cywilnego oraz handlowego. Z kodeksu cywilnego korzystają przede wszystkim osoby fizyczne zakładające jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólnicy rejestrujący spółkę cywilną. Większość spółek działa według zapisów kodeksu prawa handlowego.
Dla niektórych osób, zwłaszcza początkujących w biznesie lub nieprzekonanych do sukcesu swojej działalności, dobrym rozwiązaniem może być rozpoczęcie pracy na własny rachunek w formie działalności nierejestrowej. Ograniczeniem jest kwota przychodu. Jeśli przekroczy 50% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia, przedsiębiorca będzie musiał w danym miesiącu założyć firmę w wybranej przez siebie formie.
Jak wybrać formę działalności gospodarczej?
Wybierając rodzaj działalności należy zdecydować, czy firmę będzie prowadzić jedna osoba, czy wspólnicy. Jeśli wspólnicy, to warto się zastanowić, czy wspólnicy mogą ponieść odpowiedzialność za ewentualne długi firmy. Większość rodzajów działalności obliguje wspólników do odpowiadania za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, również prywatnym i należącym do współmałżonka. Ochronę w tym zakresie gwarantują spółki kapitałowe.
W kolejnym kroku należy podjąć decyzję, jaka forma księgowości będzie dla nas najkorzystniejsza. Księgowość uproszczona oparta na księdze przychodów i rozchodów jest zdecydowanie prostszą i mniej kosztowną opcją w porównaniu do pełnej księgowości.
Jednoosobowa działalność gospodarcza czy jednoosobowa spółka kapitałowa?
Prowadzenie działalności przez jedną osobą możliwe jest w formie nierejestrowej, jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG) lub jednej ze spółek kapitałowych. JDG jest najprostszym, spośród wymienionych, sposobów rozpoczęcia gospodarczej. Procedura rejestracji wymaga jedynie wypełnienia formularza i dokonania zgłoszenia do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Tego typu forma prowadzenia działalności sprawdzi się w przypadku biznesów raczej nie nastawionych na rozwój oraz opartych jedynie na własnej pracy właściciela.
Jedna osoba może założyć spółkę z o.o. Wiąże się to z koniecznością wniesienia początkowego kapitału zakładowego oraz prowadzenia pełnej księgowości. Jednak dzięki założeniu spółki opartej na prawie handlowym, przedsiębiorca zyskuje większe zaufanie kontrahentów. Jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma osobowość prawną, więc może dokonywać wszystkich czynności prawnych we własnym imieniu. Przedsiębiorca zyskuje możliwość zaciągania pożyczek i inwestowania w rozwój swojej jednoosobowej firmy.
Od niedawna jednoosobową firmę można prowadzić pod postacią prostej spółki akcyjnej, która stanowi szansę na dynamiczne rozpoczęcie biznesu, zwłaszcza przez młodych ludzi działających w nowoczesnych branżach.
Jakie są różnice formy prawnej spółki osobowej, spółki kapitałowej i spółki cywilnej?
Prowadzenie firmy wraz ze wspólnikami może przyjąć formę spółki cywilnej oraz wszystkich spółek osobowych i kapitałowych. Spółka cywilna wymaga podpisania umowy między wspólnikami i zgłoszenia działalności do CEIDG. Spółka cywilna nie jest podmiotem prawa i wspólnicy działają tylko we własnym imieniu.
Spółki osobowe nie wymagają wnoszenia kapitału zakładowego i odpowiadają na różne potrzeby przedsiębiorców. Wspólnikami są osoby fizyczne, które ponoszą solidarnie i równo odpowiedzialność za zobowiązania spółki (pewnym wyjątkiem jest spółka partnerska, o czym nieco niżej). Spółka jawna jest odpowiednim rozwiązaniem dla wspólników darzących się wzajemnym zaufaniem i posiadających wspólne cele biznesowe. Spółka partnerska dedykowana jest dla wspólników wykonujących ten sam lub pokrewny wolny zawód, którzy chcą razem prowadzić taką działalność. Przepisy dotyczące spółki partnerskiej chronią wspólników przed ponoszeniem konsekwencji błędu popełnionego przez jednego z nich. Za błąd odpowiedzialność ponosi tylko partner, który go popełnił. Spółki komandytowa i komandytowa – akcyjna polecana jest wspólnikom na przykład, gdy jeden z nich (komandytariusz) ma możliwość wniesienia do firmy środków pieniężnych, a drugi (komplementariusz) ma wiedzę i umiejętności w praktycznym zarządzaniu i rozwijaniu biznesu.
W spółkach kapitałowych – spółce z o.o. oraz spółce akcyjnej, wymagane jest wniesienie określonego wkładu początkowego. Spółka z o.o. jest najpopularniejszą formą prowadzenia działalności gospodarczej ze wspólnikami. Kapitał zakładowy w spółce z o.o. wynosi 5000 zł i dla wielu wspólników nie stanowi zbyt dużej bariery. Spółka ma osobowość prawną, może być założona przez internet i ogranicza majątkową odpowiedzialność wspólników. Spółka akcyjna przeznaczona jest dla dużych i średnich firm (minimalny kapitał początkowy wynosi 100 000 zł), które planują wejście na giełdę. Z myślą o małych firmach w 2021 roku powołana została prosta spółka akcyjna z kapitałem początkowym wynoszącym 1 zł. PSA jest łatwa w założeniu i posiada innowacyjne rozwiązania związane z prowadzeniem spraw firmy, między innymi dopuszczone jest, aby zgromadzenie akcjonariuszy odbywało się za pomocą komunikatorów internetowych.