Preferencyjne składki ZUS - czym jest i kto może z nich skorzystać w 2023?
Każdy przedsiębiorca prowadzący w Polsce własną działalność musi liczyć się z koniecznością opłacania pewnych danin i podatków. Oprócz podatku dochodowego niezbędne jest comiesięczne rozliczanie składek społecznych, czyli ZUS-u. Z racji tego, że są one stosunkowo wysokie, a dodatkowo ich wartość jest stała, czyli nie jest uzależniona od obrotów, wielu początkującym firmom mogą one nastręczać sporo problemów. Pewną ulgą są jednak preferencyjne składki ZUS. Dla kogo jest mały ZUS, ile wynoszą stawki w 2023 roku i jakie warunki trzeba spełnić, żeby móc skorzystać z ulg?
Z tego wpisu dowiesz się…
Czym jest preferencyjny ZUS?
Ustawodawca, mając świadomość, jak wielkim obciążeniem dla początkującego biznesu jest konieczność comiesięcznego opłacania składek ZUS, przygotował dla przedsiębiorców ulgę podatkową, która nazwana została preferencyjnym ZUS-em (małym ZUS-em). Każdy przedsiębiorca zobowiązany jest do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Ich wysokość jest ściśle związana z wartością przeciętnego wynagrodzenia – 60% jego wartości uznawane jest za bazę, z której następnie wylicza się wysokość konkretnych składek.
Preferencyjny ZUS polega na tym, że przedsiębiorcom obniża się wartość podstawy, od której naliczane są stawki składek. Zamiast więc 60% bazy z przeciętnego wynagrodzenia korzystają oni z podstawy zaledwie 30%, która dodatkowo wyliczana jest z minimalnej pensji, co pozwala znacznie obniżyć wysokość składek. Jest to naprawdę wyraźna ulga dla stawiających pierwsze kroki firm, które mogą w tym czasie rozkręcić swoją działalność. Jak długo może być wykorzystywany ZUS preferencyjny 2023? Przepisy jasno wskazują, że niższe składki można płacić przez pełne 24 miesiące.
Żeby zrozumieć, jak wielką różnicę dla przedsiębiorców robią preferencyjne składki ZUS, warto posłużyć się przykładami:
Przykład 1.
Przedsiębiorca prowadzi swoją działalność od wielu lat. Posiada silnie ugruntowaną pozycję na rynku, wielu klientów i dobrze mu się powodzi. Wie jednak, że po wzroście przeciętnego wynagrodzenia, wzrosną jego składki społeczne.
Statystyki mówią, że w 2023 roku przeciętne wynagrodzenie wyniesie 6935 zł. Oznacza to, że bazą do składek będzie kwota 4161 zł. Ile wyniosą składki doświadczonego przedsiębiorcy? Łącznie za ubezpieczenie emerytalne, rentowe i pozostałe fundusze społeczne zapłaci każdego miesiąca 1418,48 zł.
Przykład 2.
Po skończeniu szkoły młody przedsiębiorca ma głowę pełną pomysłów i chciałby założyć własną firmę. Martwią go jednak wieści z rynku o znacznym wzroście przeciętnego wynagrodzenia i wysokości składek, które będzie musiał opłacać. Jak duże będą jego składki, jeśli skorzysta z preferencyjnego ZUS-u?
Z racji tego, że korzysta on z bazy stanowiącej 30% minimalnego wynagrodzenia, jego składki wyliczane są z 1080 zł. Oznacza to, że po zsumowaniu wszystkich składowych, czyli składki emerytalnej, rentowej zdrowotnej i wypadkowej, łącznie co miesiąc będzie musiał zapłacić 341,72 zł.
Kto może skorzystać z preferencyjnego ZUS-u?
Jak zatem widać po powyższych przykładach, składki preferencyjne ZUS robią bardzo dużą różnicę. Każdego miesiąca w kieszeni przedsiębiorcy może zostać niemal 1100 złotych. Nic więc dziwnego, że wiele osób zastanawia się, jakie są kryteria skorzystania z tak obniżonych składek. Do skorzystania z preferencyjnego ZUS-u trzeba spełnić dwa warunki:
- Brak działalności gospodarczej – nie możesz prowadzić działalności gospodarczej 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej;
- W ramach własnej działalności gospodarczej nie świadczysz na rzecz byłego pracodawcy takich samych usług jak na etacie w przypadku, gdy byłeś zatrudniony na podstawie umowy o pracę;
Jeśli przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie prowadziłeś pozarolniczej działalności, działalności artystycznej, nie byłeś wspólnikiem w spółce czy nie wykonywałeś wolnego zawodu – również możesz skorzystać z ulgi na start i obniżonych składek ZUS.
Wysokość preferencyjnych składek ZUS od 1 lipca 2023
Z racji tego, że preferencyjny ZUS naliczany jest od 30% wartości minimalnego wynagrodzenia, każdy wzrost pensji minimalnej powoduje zmiany w wysokości stawek. Jak zatem będą się one kształtowały od 1 lipca 2023, gdy pensja minimalna wzrośnie do 3600 zł?
Podstawą będzie kwota 1080 zł. Preferencyjne składki ZUS na ubezpieczenie:
- emerytalne – 210,82 zł;
- rentowe – 86,40 zł;
- chorobowe – 26,46 zł;
- wypadkowe – 18,04 zł;
| Składka | 2022 | 2023 |
| Fundusz pracy | brak | brak |
| Składka wypadkowa | 15,08 zł | 18,04 zł |
| Fundusz chorobowa | 22,12 zł | 26,46 zł |
| Składka rentowa | 72,24 zł | 86,40 zł |
| Fundusz emerytalna | 176.27 zł | 210,82 zł |
Inne formy preferencyjnego ZUS-u
Z jakich jeszcze form preferencyjnego ZUS-u można skorzystać?
Ulga na start
- Dla osób zakładających pierwszy raz działalność gospodarczą istnieje możliwość korzystania z tzw. ulgi na start. Ulga ta polega na zwolnieniu z obowiązku opłacania składek ZUS przez pierwsze 6 miesięcy działalności.
- W tym okresie przedsiębiorca jest zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, ale musi opłacać składki zdrowotne.
- Aby skorzystać z tej ulgi, działalność nie może być kontynuacją wcześniejszej działalności prowadzonej pod innym NIP-em.
Mały ZUS plus
- Mały ZUS plus to program skierowany do małych przedsiębiorców, którzy mogą skorzystać z niższych składek ZUS.
- Aby skorzystać z małego ZUS plus, przedsiębiorca musi spełniać określone kryteria, m.in. osiągać przychód nieprzekraczający pewnej ustalonej kwoty w roku poprzednim.
- Składki w ramach małego ZUS plus są niższe niż standardowe składki, co jest dużym wsparciem dla małych przedsiębiorców, zwłaszcza na początku ich działalności.
Działalność nierejestrowana
- Działalność nierejestrowana to forma prowadzenia działalności gospodarczej bez konieczności jej formalnego rejestrowania, jeżeli przychody z tej działalności nie przekraczają określonego limitu.
- Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną są zwolnione z obowiązku opłacania składek ZUS.
- Jest to atrakcyjna opcja dla osób, które chcą rozpocząć działalność na bardzo małą skalę lub dorywczo.
Preferencyjny ZUS to znacząca ulga dla początkujących przedsiębiorców w Polsce. Dzięki niemu młode firmy mają szansę na lepszy start, nie obciążając się zbyt wysokimi składkami w początkowej fazie działalności. W obliczu stałych kosztów związanych z prowadzeniem biznesu każda oszczędność jest na wagę złota. Warto więc dokładnie zapoznać się z warunkami skorzystania z tej ulgi i, jeśli to możliwe, wykorzystać ją w praktyce. Należy pamiętać jednak, aby regularnie monitorować wszelkie zmiany w przepisach, by zawsze być na bieżąco z obowiązującymi stawkami i warunkami korzystania z ulg.